Ένα smart home «λάμπει» όταν οι συσκευές που το απαρτίζουν συνεργάζονται αρμονικά μεταξύ τους. Όσοι εκμεταλλεύονται στο έπακρο το έξυπνο σπίτι τους, δεν το κάνουν ελέγχοντας κάθε gadget ξεχωριστά αλλά μέσω της δημιουργίας ευφυών αυτοματισμών, σεναρίων σαν να λέμε, βάσει των οποίων πολλαπλές συσκευές ανταποκρίνονται σε συγκεκριμένες συνθήκες ή προϋποθέσεις. Τι σημαίνουν όμως όλα αυτά στην πράξη και πώς θα τα χρησιμοποιήσεις για να δημιουργήσεις ένα smart home που ανταποκρίνεται σε καθετί συμβαίνει σε αυτό χωρίς την ανάγκη εσύ να κάνεις κάτι; Έλα να δούμε τα πράγματα αναλυτικά.
Ενεργοποίηση – Συνθήκες – Ενέργειες
Στην καρδιά του smart home βρίσκεται το τρίπτυχο ενεργοποίηση – συνθήκες – ενέργειες (trigger – conditions – actions στα Αγγλικά). Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Πολύ απλά ότι εφ’ όσον ικανοποιούνται συγκεκριμένες συνθήκες, προκύπτει η ενεργοποίηση των σεναρίων που λέγαμε πιο πριν έτσι ώστε να ακολουθήσει μία σειρά από ενέργειες από τη συσκευή ή τις συσκευές που συμμετέχουν σε αυτά. Σκέψου το σαν μία εντολή αν/τότε (if/then): αν συμβεί κάτι και πληρούνται ορισμένα κριτήρια, τότε κάνε κάποιες ενέργειες.
Εδώ λοιπόν υπάρχουν τρία στοιχεία που οφείλεις να κατανοήσεις απόλυτα προκειμένου να είσαι σε θέση να δημιουργήσεις τα δικά σου σενάρια:
Ενεργοποίηση (Trigger)
Πρόκειται για το γεγονός που ξεκινά τον αυτοματισμό όπως για παράδειγμα ένας αισθητήρας που εντοπίζει κίνηση, ένας διακόπτης που ενεργοποιείται, μία συγκεκριμένη ώρα της ημέρας, μία φωνητική εντολή ή η απομάκρυνση του smartphone σου από έναν καθορισμένο χώρο. Ένα σενάριο φερ’ ειπείν μπορεί να ενεργοποιηθεί αν η κάμερά σου εντοπίσει κίνηση στον εξωτερικό διάδρομο ή αν πεις μία συγκεκριμένη φράση στο GOOGLE Home. Συστήματα όπως ο Home Assistant θα σου επιτρέψουν να αντιστοιχίσεις πολλαπλές ενεργοποιήσεις σε έναν αυτοματισμό ώστε αυτός να ξεκινήσει οποιαδήποτε εξ αυτών κι αν προκύψει.
Συνθήκες (Conditions)
Οι συνθήκες είναι τα κριτήρια που καθορίζουν το αν ο αυτοματισμός θα συνεχιστεί έπειτα από την ενεργοποίηση. Ουσιαστικά πρόκειται για δικλείδες ασφαλείας, ένα fail-safe που δίνει στο smart home καλύτερη αντίληψη του περιβάλλοντος όπως φερ’ ειπείν περιβαλλοντικά δεδομένα (θερμοκρασία, υγρασία κλπ), ανθρώπινη παρουσία, ώρα της ημέρας κ.α. Να σου δώσουμε ένα παράδειγμα: τα φώτα ενεργοποιούνται αυτόματα αν ο αισθητήρας αντιληφθεί κίνηση μόνο εφ’ όσον είναι νύχτα (η συνθήκη εδώ αφορά την ώρα της ημέρας).
Ενέργειες (Actions)
Εδώ δεν χρειάζεται ιδιαίτερη εξήγηση. Οι ενέργειες είναι οι κινήσεις που κάνει το smart home σου έπειτα από μία ενεργοποίηση εφ’ όσον τηρούνται οι απαραίτητες συνθήκες. Το τι ακριβώς περιλαμβάνουν εξαρτάται από εσένα και μόνο: μπορεί να πρόκειται για κάτι πολύ απλό όπως π.χ. την ενεργοποίηση μίας λάμπας ή ενός διακόπτη, την προσαρμογή του θερμοστάτη και το κλείδωμα της πόρτας, μέχρι κάτι πολύ πιο σύνθετο όπως έναν συνδυασμό των προαναφερθέντων – με έξτρα δυνατότητες παραμετροποίησης. Το smart home σου, ας πούμε, μπορεί όταν του πεις ότι θα δεις ταινία και η ώρα είναι μετά τις 21:00, να χαμηλώνει τον φωτισμό στο σαλόνι, να κλειδώνει την πόρτα, να ρυθμίζει τη θερμοκρασία ανάλογα την εποχή και να σταματά τυχόν ειδοποιήσεις για δύο ώρες.
Τα παραπάνω δεν αφορούν κάποια συγκεκριμένη πλατφόρμα smart home αλλά όλες αφού κάθε smart hub ή υπηρεσία χρησιμοποιεί το συγκεκριμένο μοντέλο. Μέσω του συνδυασμού πολλαπλών γεγονότων ενεργοποιήσεων και συνθηκών, μπορείς να δημιουργήσεις τις συμπεριφορές που θες, όσο εξεζητημένες κι αν είναι αυτές, προκειμένου το έξυπνο σπίτι σου να ξέρει πώς να ανταποκριθεί πρακτικά σε κάθε περίπτωση.
Πλατφόρμες και εργαλεία
Όποια πλατφόρμα smart home κι αν επιλέξεις, προσφέρει δυνατότητα δημιουργίας αυτοματισμών, με την καθεμία να έχει φυσικά τα δικά της πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Έλα να δούμε τις πιο δημοφιλείς:
IFTTT
Το IFTTT (από το If This Then That) είναι μία δημοφιλής online πλατφόρμα που συνδέει συσκευές και εφαρμογές από διάφορους κατασκευαστές. Μέσα από το IFTTT θα δημιουργήσεις applets, σενάρια δηλαδή που ενεργοποιούνται βάσει τοποθεσίας, χρόνου, καιρού, φωνής κ.α. Το περιβάλλον χρήστη της πλατφόρμας είναι αρκετά απλό, επιτρέποντάς σου να φτιάξεις τις πρώτες σου ρουτίνες σε δευτερόλεπτα. Πώς θα σου φαινόταν π.χ. τα έξυπνα φώτα PHILIPS Hue στο μπαλκόνι να αναβοσβήνουν συνθηματικά κάθε φορά που κάποιος χτυπά το έξυπνο κουδούνι TP-LINK στην εξώπορτα, ώστε να ενημερώνεσαι για την άφιξή του ακόμα κι αν έχεις δυνατά τη μουσική;
Home Assistant
Ο Home Assistant είναι μία open-source πλατφόρμα με σπουδαίες δυνατότητες. Υποστηρίζει εκατοντάδες τύπους συσκευών με δυνατότητα δημιουργίας αυτοματισμών μέσω γλώσσας YAML ή του web-based UI του και πρακτικά μπορεί να κάνει τα πάντα, όσο πολύπλοκη κι αν καταλήξει να είναι μία ρουτίνα σου. Για όσους θέλουν να εντρυφήσουν ακόμα περισσότερο, ο Home Assistant λειτουργεί απρόσκοπτα και με το εργαλείο προγραμματισμού Node-RED (διατίθεται ως add-on) για ακόμα μεγαλύτερο βαθμό αυτοματοποίησης – και μη σε τρομάζει όλο αυτό, αφού η διαδικασία γίνεται μέσω απλού drag and drop για τη δημιουργία ροών με πολλαπλά βήματα χωρίς να απαιτεί ιδιαίτερα εξειδικευμένες γνώσεις.
Έξυπνοι βοηθοί
Αν δεν θες να ασχοληθείς με κάποια τρίτη πρόταση, τα GOOGLE Home, AMAZON Alexa και APPLE HomeKit διαθέτουν ενσωματωμένες ρουτίνες και συντομεύσεις. Μέσω αυτών θα ορίσεις ενέργειες που θα γίνουν βάσει προγράμματος ή φωνητικών εντολών. Για παράδειγμα, λέγοντας «Hey Google, good morning», το smart home σου θα μπορούσε να ανάβει τα φώτα, να ξεκινά τη μηχανή του καφέ και να σου διαβάζει τον καιρό της ημέρας. Η λειτουργία Alexa Routines θα σου δώσει τη δυνατότητα να ομαδοποιήσεις εντολές βάσει συγκεκριμένων γεγονότων ενεργοποίησης (φωνή, χρονικό σημείο κλπ). Όσο για το Home app της APPLE, επιτρέπει τη δημιουργία Scenes και Automation Shortcuts με χρήση αισθητήρων ή χρονοδιακοπτών/χρονικών περιορισμών.
Τα παραπάνω δεν είναι τόσο ευέλικτα όσο τα σενάρια (βλ. scripts) που θα δημιουργήσεις σε εξειδικευμένες πλατφόρμες, αλλά θα σε καλύψουν στα πρώτα σου βήματα – και σε κάθε περίπτωση, για ό,τι σου λείπει, μπορείς κάλλιστα να χρησιμοποιήσεις το IFTTT. Εννοείται πως υπάρχουν και άλλες πλατφόρμες με τις οποίες μπορείς να πειραματιστείς (Node-RED, SmartThings, OpenHAB κ.α.) όμως αυτές που σου αναλύσαμε είναι και εκείνες που θα καλύψουν λογικά στον μεγαλύτερο βαθμό τα «θέλω» σου.
Παραδείγματα σεναρίων
Τι θα έλεγες να βλέπαμε όμως μερικά παραδείγματα από σενάρια που μπορείς να δημιουργήσεις;
- Επιστροφή στο σπίτι: Όταν το κινητό σου μπαίνει στον χώρο (geofence) του σπιτιού, τα εξωτερικά φώτα ενεργοποιούνται αν έχει βραδιάσει, ο θερμοστάτης ρυθμίζεται σε συγκεκριμένη θερμοκρασία ανάλογα την εποχή, η κλειδαριά ξεκλειδώνει και το ηχείο στο χολ ξεκινά να παίζει την αγαπημένη σου μουσική.
- Ξύπνημα: Με το που χτυπήσει το ξυπνητήρι, ξεκινά η σταδιακή ενεργοποίηση των φώτων στην κρεβατοκάμαρα. Τα στόρια ανοίγουν σιγά-σιγά, η καφετιέρα στην κουζίνα ενεργοποιείται ενώ ο έξυπνος βοηθός σου, σου διαβάζει τα νέα από το ηχείο σου. Τα παραπάνω συμβαίνουν μόνο όταν βρίσκεσαι σπίτι.
- Κάποιος χτυπά το κουδούνι: Αν είσαι στο σπίτι, το φως στην εξώπορτα ενεργοποιείται ενώ τα έξυπνα φώτα στο σπίτι αναβοσβήνουν συνθηματικά – ενημερώνοντάς σε ακόμα κι αν φοράς ακουστικά ή είσαι στο μπαλκόνι π.χ. Αν απουσιάζεις, ενεργοποιείται το φως στο χολ και ειδοποιείσαι στο smartphone.
- Προβολή ταινίας: Πες «Alexa, movie time» ή πάτα ένα κουμπί στην έξυπνη οθόνη σου μπαίνοντας στο σαλόνι. Τα φώτα χαμηλώνουν, οι κουρτίνες κλείνουν, η τηλεόραση ενεργοποιείται, στο σύστημα ήχου επιλέγεται η λειτουργία ταινίας και ο θερμοστάτης ρυθμίζεται στη θερμοκρασία της αρεσκείας σου.
Πώς θα ξεκινήσεις;
Αν τα παραπάνω σου φάνηκαν «βουνό», μην αγχώνεσαι: η αρχή είναι πολύ πιο εύκολη απ’ ό,τι νομίζεις. Οι συμβουλές που ακολουθούν θα σε βοηθήσουν:
- Ξεκίνα από κάτι απλό. Δεν χρειάζεται να υπερβάλλεις. Ακόμα και η ενεργοποίηση των φώτων σε ένα άδειο δωμάτιο βάσει ανίχνευσης κίνησης είναι ένα καλό πρώτο βήμα. Όταν νιώσεις πιο άνετα και βάσει των αναγκών σου, μπορείς να αρχίσεις να προσθέτεις συνθήκες και ενέργειες μία-μία.
- Χρησιμοποίησε τα διαθέσιμα εργαλεία: Οι περισσότερες πλατφόρμες έχουν wizards και έτοιμα templates που μπορείς να εκμεταλλευτείς. Μπορείς να εκμεταλλευτείς αυτά σε πρώτη φάση και εν συνεχεία να τα εξελίξεις όπως προτιμάς.
- Κάνε δοκιμές: Βεβαιώσου ότι κάθε παράμετρος στα σενάριά σου είναι αυτή που πρέπει να είναι και κάνε τις απαραίτητες διορθώσεις όπου χρειάζονται. Αν π.χ. τα φώτα σβήνουν αυτόματα το βράδυ μόλις βγαίνεις από ένα δωμάτιο, ίσως να αξίζει να εισάγεις μία καθυστέρηση ενός λεπτού ώστε να βλέπεις πού πας.
- Μην ξεχνάς τη συντήρηση: Φρόντισε να ενημερώνεις διαρκώς τις εφαρμογές που χρησιμοποιείς και το firmware των συσκευών σου. Αν ένα σενάριο σταματήσει να δουλεύει, εξέτασε κάθε συσκευή που περιλαμβάνει μία προς μία. Εργαλεία όπως το Node-RED μάλιστα προσφέρουν και δυνατότητα debugging.
Χρησιμοποιώντας τις εφαρμογές, τις τεχνικές αλλά και τις συμβουλές που σου προσφέραμε, θα διεισδύσεις στα ενδότερα του αυτοματισμού, μεταμορφώνοντας το smart home σου από ένα σύνολο gadgets σε ένα ολοκληρωμένο, ενιαίο περιβάλλον που ανταποκρίνεται και προσαρμόζεται στον τρόπο ζωής σου. Χρειάζεσαι βοήθεια; Έλα σε ένα κατάστημα ΓΕΡΜΑΝΟΣ και οι εξειδικευμένοι μας σύμβουλοι θα σε καθοδηγήσουν σε κάθε σου βήμα!
