Τι είναι τα digital twins ή «ψηφιακά δίδυμα» που αλλάζουν τον τρόπο που διαχειριζόμαστε τις υποδομές μας;

8 μήνες πριν
digital twins

Στο χώρο της τεχνολογίας εμφανίζονται κατά καιρούς μία σειρά από έννοιες και όρους, που μοιάζουν λίγο… περίεργοι στην αγγλική εκδοχή τους. Ιδίως αν προσπαθεί κανείς να τους κατανοήσει με βάση την επακριβώς σημασία τους. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το cloud computing, υπό την έννοια ότι δεν σημαίνει ότι έχουμε βάλει υπολογιστές πάνω στα σύννεφα. Γι’ αυτό και ο όρος «υπολογιστικό νέφος» είναι τόσο κακός.

Μία τέτοια έννοια που μπορεί να σε μπερδέψει είναι το digital twin ή ψηφιακό δίδυμο, ο οποίος τα τελευταία χρόνια έχει κάνει έντονα την εμφάνιση του και στις περισσότερες περιπτώσεις συνδέεται με το 5G ως μία από τις περιπτώσεις αξιοποίησης των δικτύων κινητής τηλεφωνίας 5ης γενιάς. Όταν το πρωτοακούς, νομίζεις ότι μιλάμε για έναν ψηφιακό αντίγραφο κάποιου ανθρώπου. Και με δεδομένο πόσο ακούμε για το metaverse, τους εικονικούς κόσμους και τα avatars δεν είναι δύσκολο να μπερδευτείς.

Στην πραγματικότητα, το digital twin είναι ένα ψηφιακό αντίγραφο αν και αυτό δεν καλύπτει πλήρως τι ακριβώς είναι. Ένας ορισμός του είναι ότι το digital twin είναι ένα εικονικό ψηφιακό μοντέλο που είναι ακριβές αντίγραφο ενός μηχανήματος, ενός δικτύου, ενός κτιρίου ή ακόμη και ενός πλοίου. Μόνο που στην προκειμένη περίπτωση στο μοντέλο αυτό ενσωματώνονται και όλα τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά που διαθέτει το συγκεκριμένο αντικείμενο.

Για παράδειγμα, το digital twin ενός πλοίου είναι ένα πιστό ψηφιακό αντίγραφο του πλοίου σε 3D απεικόνιση, το οποίο, όμως, περιλαμβάνει και όλες τις λειτουργίες ενός πλοίου. Οπότε αν αυτό το digital twin τροφοδοτηθεί με όλα τα δεδομένα και τα πιθανά σενάρια μπορείς να δει ποια θα είναι η κατάληξη του. Δεν είναι τυχαίο ότι τα digital twins χρησιμοποιούνται στην F1 προκειμένου να «τρέχουν» οι ομάδες σενάρια για το τι μπορεί να συμβεί σε ένα μονοθέσιο κατά τη διάρκεια ενός αγώνα. Σημειωτέον πως το digital twin διαφέρει από την προσομοίωση καθώς μπορεί να τροφοδοτείται με δεδομένα σε πραγματικό χρόνο.

Η εμπλοκή του 5G γίνεται πολύ απλά γιατί για να μπορέσει να πάρεις το μέγιστο από ένα digital twin σε πραγματικό χρόνο, χρειάζεσαι υψηλές ταχύτητες διακίνησης δεδομένων αλλά και χαμηλό χρόνο απόκρισης προκειμένου να έχεις τα σωστά αποτελέσματα. Όταν ένα πλοίο εισέρχεται σε ένα λιμάνι, οι ιθύνοντες μπορούν να «τρέχουν» ένα «ψηφιακό δίδυμο» για να προβλέψουν τι θα συμβεί αν το τοποθετήσουν σε ένα σημείο του λιμανιού και όχι σε κάποιο άλλο. Στην περίπτωση του digital twin είναι πιο εύκολο να καταλάβεις τις επιπτώσεις που θα έχει μία κίνηση και αξιοποιώντας και εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης να γνωρίζεις τι θα συμβεί και να προχωράς σε προληπτικές κινήσεις.

Επίσης, τα digital twins έγιναν ουσιαστικά εφικτά τα τελευταία χρόνια λόγω του τεράστιου όγκου δεδομένων που είναι διαθέσιμα. Όπως και στην περίπτωση της τεχνητής νοημοσύνης, τώρα είναι εφικτό να «τρέχεις» μοντέλα digital twins έχοντας έναν ικανοποιητικό όγκο δεδομένων προκειμένου να κάνεις τις σωστές και ακριβείς εκτιμήσεις.

Τα πεδία εφαρμογής των digital twins είναι ουκ ολίγα. Αναφέραμε πιο πάνω περιπτώσεις όπως είναι η F1 και τα πλοία, αλλά για τις αυτοκινητοβιομηχανίες τα digital twins είναι ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο όταν σχεδιάζουν ένα νέο όχημα. Στο χώρο των εργοστασίων είναι επίσης σημαντική η βοήθεια καθώς με έναν τέτοιο εργαλείο και τη χρήση αισθητήρων και γενικότερα ΙοΤ λύσεων μπορείς να προβλέψεις πότε κάποιο μηχάνημα θα αντιμετωπίσει πρόβλημα και να προχωρήσεις σε προληπτική συντήρηση.

Στο χώρο των κατασκευών κτιρίων και γενικότερα υποδομών το digital twin μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά χρήσιμο. Τόσο κατά τον σχεδιασμό ενός κτιρίου ή μίας μεγάλης κατασκευής όσο και κατά τη διάρκεια της χρήσης σε περίπτωση που αλλάζουν τα δεδομένα που σχετίζονται με τη χρήση του κτιρίου ή της εν λόγω υποδομής.

Γενικότερα, με τα digital twins μπορείς να έχει μία πλήρη και λεπτομερή εικόνα ακόμη και μίας διαδικασίας. Οπότε, να γνωρίζει μία επιχείρηση ή ένας οργανισμός τι σημαίνει μία επιλογή που θα κάνει. Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις αυτής της επιλογής και να έχει έτσι μία καλύτερη εικόνα όσον αφορά στις προβλέψεις που θα κάνει. Γιατί καλή η εμπειρία που μπορεί να υπάρχει αλλά μήπως είναι καλύτερα να γνωρίζεις με βάση τα δεδομένα που ήδη υπάρχουν τι θα συμβεί;