Το τελευταίο διάστημα ολοένα και αυξάνονται οι συζητήσεις που αφορούν το metaverse, με εταιρείες όπως η Meta -πρώην Facebook- και η Microsoft να… μπαίνουν στο παιχνίδι. Ακούγονται πολλά, από το ότι θα μεταμορφωθεί το internet και ο τρόπος που αλληλεπιδρούν οι άνθρωποι μέσω αυτού έως τις απεριόριστες δυνατότητές του. Όμως τι ακριβώς είναι το metaverse και, σε απλά λόγια, τι σημαίνει για τον μέσο χρήστη του internet κι όχι μόνο; Ας ρίξουμε μια πιο αναλυτική ματιά στο θέμα.
Τι σημαίνει “metaverse”;
Το metaverse ορίζεται ως ένας ψηφιακός κόσμος, όπου οι άνθρωποι υπάρχουν μέσω ενός avatar που τους αντιπροσωπεύει. Εκεί μπορούν να αλληλεπιδράσουν με τα avatars άλλων ανθρώπων -πρακτικά, με άλλους ανθρώπους- όπως και να εμπλακούν σε κάθε είδους δραστηριότητα χρησιμοποιώντας ξανά το avatar τους. Με πολύ απλά λόγια, το metaverse είναι ένας ψηφιακός κόσμος όπου οι χρήστες εμφανίζονται και εμπλέκονται σε δραστηριότητες μέσω των avatars τους. Το όνομά του προκύπτει από το συνδυασμό του “meta” και “universe”, δηλαδή ένα μετά-σύμπαν, μια εξέλιξη του υπάρχοντος.
Αλλά σε τι είδους δραστηριότητες θα μπορούν να συμμετάσχουν οι χρήστες; Εκεί είναι η «μαγεία» του metaverse, καθώς οι δημιουργίες δεν έχουν κάποιο όριο. Το metaverse μπορεί να φιλοξενεί πρακτικά οτιδήποτε μπορεί να δημιουργήσει ο διαχειριστής του, δίνοντας στους χρήστες την ευκαιρία να εξερευνήσουν μαγικούς τόπους ή πραγματικές περιοχές, να παίξουν παιχνίδια παρέα ή να κάθονται σε ένα τραπέζι και να συνομιλούν όπως θα έκαναν και στην πραγματικότητα. Το avatar τους είναι υπεύθυνο για όλα αυτά και μπορεί να μεταφέρει σχεδόν αυτούσια την παρουσία του καθενός: τη μορφή και τη φωνή, που είναι τα βασικότερα. Οι φυσικοί περιορισμοί παύουν να υπάρχουν, οπότε μέσω του metaverse δίνεται η ευκαιρία σε άτομα με κινητικές δυσκολίες να συμμετέχουν σε δραστηριότητες που εκτός metaverse δε θα μπορούσαν ή μπορούν να «επισκεφθούν» φίλους και συγγενείς (και το αντίστροφο) που ζουν μακριά χωρίς να φύγουν από το σπίτι.
Πώς θα αλλάξει όσα γνωρίζουμε;
Σε βασικό επίπεδο, το metaverse θα αλλάξει τον τρόπο που επικοινωνούμε. Αντί για βιντεοκλήσεις ή φωνητικές κλήσεις, πλέον οι χρήστες θα μπορούν να υπάρχουν ο ένας δίπλα στον άλλο τουλάχιστον ψηφιακά. Θα δοθεί μια νέα, πιο προσωπική και απτή διάσταση στις διαδικτυακές επικοινωνίες. Πέραν αυτού, οι προοπτικές του να υπάρχει ένας δημιουργημένος από το μηδέν κόσμος όπου το περιεχόμενο ορίζεται και αλλάζει κατά βούληση, είναι άπειρες. Για παράδειγμα, μπορεί να υπάρχουν καταστήματα που δημιουργήθηκαν εντός του metaverse αντιγράφοντας τα αντίστοιχα φυσικά καταστήματα, ώστε οι χρήστες να μεταβαίνουν σε αυτά μέσω του avatar τους και να πραγματοποιούν online αγορές σαν να βρίσκονταν πράγματι εκεί. Όμως τα καταστήματα έχουν πάντα απόθεμα (καθώς εξυπηρετούν τις online παραγγελίες από κεντρικές αποθήκες), οι όποιες αλλαγές σε προσφορές και διαφημιστικά γίνονται ακαριαία, καθώς δεν απαιτείται παρέμβαση σε κάποιο φυσικό κατάστημα.
Ίσως το πιο χρήσιμο παράδειγμα για το πώς η εμπειρία αγοράς προϊόντων θα μπορούσε να μεταμορφωθεί μέσω του metaverse, είναι τα ρούχα. Δηλαδή, ο χρήστης να δοκιμάζει ρούχα στο avatar του (που δημιουργήθηκε κατ’ εικόνα του) κι αν του αρέσουν τότε να τα παραγγέλνει, ώστε να μη χρειάζεται να μεταβεί σε φυσικό κατάστημα και να κάνει την ίδια δουλειά αλλά με περισσότερο κόπο και σε περισσότερο χρόνο. Αυτό δε θα μπορούσε να αντικαταστήσει τα φυσικά καταστήματα, βέβαια, οπότε τα δυο τους θα συνυπήρχαν – απλώς το metaverse θα είχε όλα τα οφέλη χωρίς κάποιο από τα αρνητικά.
Από την άλλη, μια απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο μπορεί πλέον να πάρει άλλη μορφή. Αντί να ψάχνουμε εικόνες για ένα αξιοθέατο, θα μπορούμε να το επισκεπτόμαστε και να το βλέπουμε σαν να βρισκόμασταν εκεί, σε πραγματική κλίμακα αν όχι και να αλληλεπιδράσουμε με αυτό σε μεγαλύτερο βαθμό. Από την άλλη, θα ήταν εφικτό να παρακολουθούμε συναυλίες και γενικότερα εκδηλώσεις, σε πραγματικό χρόνο και σαν να βρισκόμασταν μέσα στο πλήθος, αλλά από την άνεση του σπιτιού μας και χωρίς τα όσα συνεπάγεται η μετάβαση από και προς το χώρο.
Όσο για το πώς θα τα βιώνει κανείς αυτά, η τεχνολογία όχι απλά υπάρχει ήδη, αλλά πιθανότατα κάποιοι να την έχουν ήδη στα σπίτια τους. Γενικά μιλώντας, το metaverse είναι προσβάσιμο μέσω γυαλιών εικονικής πραγματικότητας, ένα περιφερειακό που συναντάμε σε διάφορες κλίμακες τιμής. Όπως δήλωσε ο Mark Zuckerberg της Meta, σκοπός της εταιρείας δεν είναι να πουλήσει ακριβά περιφερειακά αλλά να κάνει το metaverse της εύκολα διαθέσιμο για όλους. Οπότε όσοι έχουν στην κατοχή τους ένα Oculus VR Headset -προϊόν της Meta- θεωρητικά θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στο metaverse αλλά πιθανότατα θα κυκλοφορήσουν και άλλα, πιο προσιτά περιφερειακά για τον ίδιο σκοπό.
Υπάρχει ήδη ή είναι κάτι που θα έρθει μελλοντικά;
Αρχικά, το metaverse μπορεί να είναι αποτέλεσμα συνεργασίας πολλών εταιρειών και μπορούν να υπάρχουν πολλά metaverses το καθένα με διαφορετικές δραστηριότητες και δυνατότητες, αλλά η γενική ιδέα παραμένει κοινή ανεξάρτητα από την υλοποίηση. Ίσως η δημοφιλέστερη εταιρεία που ασχολείται με την ιδέα του metaverse είναι η Meta (μέχρι προσφάτως γνωστή ως Facebook), που εν μέρει προχώρησε σε αλλαγή ονομασίας για να αντικατοπτρίζεται ο στόχος της – ένα metaverse, ένας νέος τρόπος αλληλεπίδρασης και επικοινωνίας. Έχοντας ήδη τα Facebook, Instagram και WhatsApp -μεταξύ άλλων- υπό την ομπρέλα της, η Meta έχει μια στέρεα βάση για να δημιουργήσει το metaverse της.
Ανταγωνισμό θα βρει και από τη Microsoft, η οποία έχει δηλώσει πως το metaverse δεν της περνάει απαρατήρητο και η αμερικανική εταιρεία είναι βέβαιο πως θα επενδύσει σε κάποιο βαθμό στην ιδέα του metaverse. Παραμένει άγνωστο αν θα είναι μια ολόδική της δημιουργία ή το αποτέλεσμα μιας συνεργασίας με άλλες εταιρείες (ενδεχομένως και με τη Meta), ωστόσο το ενδιαφέρον είναι έκδηλο και μένει να αποκαλυφθούν τα επόμενα βήματα.
Φυσικά, τα video games δε θα μπορούσαν να λείπουν από τη συζήτηση. Καθώς οι περιορισμοί στα παιχνίδια είναι λίγοι και οι κατασκευαστές μπορούν να φτιάξουν απέραντους κόσμους, αληθοφανείς, επιτρέποντας την αλληλεπίδραση μεταξύ παικτών και τη χρήση περιφερειακών όπως VR Headsets, θα μπορούσαμε να πούμε ότι τα πρώτα metaverses έχουν ήδη δημιουργηθεί. Για παράδειγμα, παίκτες του Fortnite μπορούν να παρακολουθήσουν ταινίες μέσω των avatars τους καθισμένοι ο ένας δίπλα στον άλλο, μιλώντας και αλληλεπιδρώντας ο ένας με τον άλλο. Παρόμοιες δυνατότητες έχει και το Roblox, όπου οι παίκτες μπορούν να συγκεντρωθούν -ως avatars- και να παρακολουθήσουν συναυλίες μεγάλων συγκροτημάτων όπως οι Royal Blood. Ένα παιχνίδι δημιουργημένο αποκλειστικά γύρω από την ιδέα του metaverse είναι το Second Life, όπου οι χρήστες συμμετείχαν σε απλές καθημερινές δραστηριότητες μέσω των avatars τους με σκοπό την προσομοίωση της καθημερινότητας (που επέλεγαν για τους ίδιους) μέσα στο παιχνίδι.
Η αλήθεια είναι πως το metaverse, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, υπάρχει ήδη σε διάφορα σημεία. Αυτό που μπορούμε να περιμένουμε στο μέλλον είναι μια πιο συγκροτημένη προσπάθεια για κάτι μεγαλύτερο, ενοποιημένο και πιο στοχευμένο, προσβάσιμο από τη μεγαλύτερη δυνατή μερίδα
