Το Web 3 αντιπροσωπεύει την επόμενη γενιά του διαδικτύου, μια γενιά που επικεντρώνεται στη μετατόπιση της εξουσίας από τις μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας στους μεμονωμένους χρήστες.
Ο όρος Web 3 - γνωστός και ως "Web3″ ή "Web 3.0″ - είναι ένας όρος που ίσως έχετε ακούσει να χρησιμοποιείται συχνά τελευταία. Αναφέρεται απλά στην επόμενη έκδοση του διαδικτύου που προωθεί αποκεντρωμένα πρωτόκολλα και στοχεύει στη μείωση της εξάρτησης από μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας όπως τη Google, το Facebook και την Amazon. Τι είναι όμως και γιατί απασχολεί τους πάντες;
Για να κατανοήσουμε το Web 3, έχει νόημα να καταλάβουμε τι προηγήθηκε. Η πρώτη έκδοση του Διαδικτύου - γνωστή ως Web 1 - έφτασε στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και περιελάμβανε μια συλλογή από συνδέσμους και αρχικές σελίδες. Οι ιστότοποι δεν ήταν ιδιαίτερα διαδραστικοί. Δεν μπορούσατε να κάνετε πολλά πράγματα εκτός από το να διαβάζετε πράγματα και να δημοσιεύετε κάποιο βασικό περιεχόμενο για να το διαβάσουν άλλοι.
Ο Brian Brooks, ο διευθύνων σύμβουλος της Bitfury, το έθεσε έξυπνα σε μια ομιλία του στο Κογκρέσο των ΗΠΑ τον Δεκέμβριο του 2021: «Αν οι άνθρωποι θυμούνται πως λειτουργούσε ο λογαριασμός τους στην AOL, στον κορυφαίο πάροχο Internet των ΗΠΑ, αυτός ήταν προκαθορισμένος και σε συγκεκριμένα πλαίσια. Αυτό που έβλεπαν ήταν ένας επιμελημένος "περιφραγμένος κήπος", ένα σύνολο περιεχομένου που δεν ήταν διαδραστικό, αλλά παρουσιαζόταν στην AOL με τον τρόπο που το Time Magazine συνήθιζε να δείχνει τα άρθρα που ήθελε να δείτε μέσα στο περιοδικό του. Η διαφορά ήταν ότι απλά μπορούσατε να τα δείτε σε μια οθόνη». Άλλοι θα μπορούσαν να πουν, ότι τόσα χρόνια μετά την εμφάνιση της AOL, το ίδιο κάνει το Facebook.
Ακολούθησε το Web 2. Κάποιοι το αποκαλούν "read/write" εκδοχή του διαδικτύου, με αναφορά σε έναν κώδικα υπολογιστή που σας επιτρέπει να ανοίγετε και να επεξεργάζεστε αρχεία και όχι μόνο να τα βλέπετε. Αυτή η έκδοση του διαδικτύου επέτρεψε στους ανθρώπους όχι μόνο να καταναλώνουν περιεχόμενο, αλλά να δημιουργούν το δικό τους και να το δημοσιεύουν σε ιστολόγια όπως το Tumblr, σε φόρουμ στο διαδίκτυο και σε αγορές όπως το Craigslist. Αργότερα, η εμφάνιση των πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Facebook, το Twitter και το Instagram, ανέβασε το ρυθμό ανταλλαγής περιεχομένου σε νέα ύψη.
Μετά από λίγο, το ευρύ κοινό άρχισε να αντιλαμβάνεται τον τρόπο με τον οποίο τα προσωπικά του δεδομένα συλλέγονταν από τεχνολογικούς κολοσσούς και χρησιμοποιούνταν για τη δημιουργία εξατομικευμένων διαφημίσεων και εκστρατειών μάρκετινγκ. Το Facebook, ειδικότερα, έχει βρεθεί στο επίκεντρο αμέτρητες φορές για παραβίαση της νομοθεσίας περί προστασίας των δεδομένων και το 2019 του επιβλήθηκε πρόστιμο ύψους 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων - το μεγαλύτερο πρόστιμο που έχει επιβληθεί ποτέ από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου (FTC).
Παρόλο που το Web 2 έφερε στον κόσμο εκπληκτικές δωρεάν υπηρεσίες, πολλοί άνθρωποι έχουν κουραστεί από τους νέους "περιφραγμένους κήπους" που δημιούργησαν αυτές οι τεράστιες εταιρείες τεχνολογίας και θέλουν να έχουν μεγαλύτερο έλεγχο στα δεδομένα και το περιεχόμενό τους. Σε αυτό το σημείο έρχεται το Web 3.
Το Web 3 μπορεί να γίνει κατανοητό ως "ανάγνωση/γραφή/ιδιοκτησία" του Διαδικτύου. Αντί να χρησιμοποιούμε απλώς δωρεάν τεχνολογικές πλατφόρμες με αντάλλαγμα τα δεδομένα μας, οι χρήστες μπορούν να συμμετέχουν οι ίδιοι στη διακυβέρνηση και τη λειτουργία των πρωτοκόλλων. Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι μπορούν να γίνουν συμμετέχοντες και μέτοχοι, όχι απλώς πελάτες ή προϊόντα. Στο Web 3, αυτές οι μετοχές ονομάζονται μάρκες ή κρυπτονομίσματα και αντιπροσωπεύουν την ιδιοκτησία αποκεντρωμένων δικτύων γνωστών ως blockchains. Εάν κατέχετε αρκετά από αυτά τα token, έχετε λόγο στο δίκτυο. Οι κάτοχοι token μπορούν να ξοδέψουν τα περιουσιακά τους στοιχεία για να ψηφίσουν στο μέλλον όπως για παράδειγμα ενός αποκεντρωμένου πρωτοκόλλου δανεισμού.
Και πάλι, εδώ έρχεται ο Brooks που δηλώνει ότι «Το πραγματικό μήνυμα εδώ είναι ότι αυτό που συμβαίνει στο αποκεντρωμένο διαδίκτυο αποφασίζεται από τους επενδυτές σε αντίθεση με αυτό που συμβαίνει στο κύριο διαδίκτυο όπου αποφασίζεται από το Twitter, το Facebook, τη Google και έναν μικρό αριθμό άλλων εταιρειών».
Αρκετές εταιρείες ασχολούνται με τεχνολογίες και υπηρεσίες γύρω από το Web 3, ενώ αναμενόμενα μια μερίδα κόσμου πιστεύει ότι η όλη συζήτηση είναι υπερβολική αφού το Web 2 παρέχει τις ίδιες δυνατότητες όμως κάποιος πρέπει να τις επιδείξει. Αν αυτό θα γίνει στο μέλλον, μένει να το δούμε.