Το Henneguya salminicola είναι το μοναδικό γνωστό ζώο στη Γη που δεν αναπνέει, σύμφωνα με νέα επιστημονική μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences. Το παρασιτικό αυτό πλάσμα, που μοιάζει με σταγόνα, εισχωρεί στους μυϊκούς ιστούς ψαριών χωρίς να χρειάζεται οξυγόνο για την παραγωγή ενέργειας.
Η γονιδιωματική ανάλυση του οργανισμού αποκάλυψε κάτι πρωτοφανές: το H. salminicola δεν διαθέτει μιτοχονδριακό γονιδίωμα, το κρίσιμο τμήμα DNA που αποθηκεύεται στα μιτοχόνδρια και περιλαμβάνει τα γονίδια που είναι υπεύθυνα για την αναπνοή. Πρόκειται για μια βιολογική πρωτιά, καθώς όλα τα άλλα πολυκύτταρα ζώα στη Γη των οποίων το DNA έχουν αλληλουχήσει οι επιστήμονες διαθέτουν κάποια αναπνευστικά γονίδια.
Η ζωή του H. salminicola περιορίζεται στη μόλυνση των πυκνών μυϊκών ιστών ψαριών και υποβρύχιων σκουληκιών. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, οι ευκαιρίες για μετατροπή του οξυγόνου σε ενέργεια είναι εξαιρετικά περιορισμένες. Όμως, η απουσία γονιδίων αναπνοής αποτελεί μοναδικό φαινόμενο στο ζωικό βασίλειο, καθιστώντας αυτό το μικροσκοπικό παράσιτο ιδιαίτερα ξεχωριστό από επιστημονική άποψη.
Η Dorothée Huchon, εξελικτική βιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ στο Ισραήλ και μία από τους συγγραφείς της μελέτης, εξήγησε στο Live Science ότι αυτή η απώλεια των αναπνευστικών λειτουργιών δεν είναι παράδοξη για το συγκεκριμένο παράσιτο. Όπως πολλά παράσιτα της κλάσης myxozoa - μιας ομάδας απλών, μικροσκοπικών κολυμβητών που σχετίζονται μακρινά με τις μέδουσες - το H. salminicola πιθανότατα έμοιαζε κάποτε περισσότερο με τους προγόνους του που ήταν παρόμοιοι με μέδουσες, αλλά σταδιακά εξελίχθηκε χάνοντας σχεδόν όλα τα πολυκυτταρικά χαρακτηριστικά του.
"Έχουν χάσει τους ιστούς τους, τα νευρικά τους κύτταρα, τους μύες τους, τα πάντα", δήλωσε η Huchon. "Και τώρα διαπιστώνουμε ότι έχουν χάσει και την ικανότητα να αναπνέουν."
Η μικροσκοπική και γονιδιωματική μελέτη του H. salminicola επιβεβαίωσε ότι αυτός ο οργανισμός έχει υποστεί εκτεταμένη απλοποίηση κατά τη διάρκεια της εξελικτικής του πορείας. Μέσω της παρασιτικής του ύπαρξης, έχει εγκαταλείψει πολλές λειτουργίες που θεωρούνται θεμελιώδεις για τη ζωική ζωή, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας να χρησιμοποιεί οξυγόνο για την παραγωγή ενέργειας.
