Ερευνητές του Πανεπιστημίου Semmelweis στη Βουδαπέστη ανέπτυξαν μια νέα μέθοδο VR-θεραπείας που βοηθά τους ασθενείς με σχιζοφρένεια να αποκατασταθούν. Η μέθοδος, που ονομάζεται VR-ToMIS, χρησιμοποιεί την εικονική πραγματικότητα για να ενισχύσει τις δεξιότητες νοηματοδότησης των ασθενών, οι οποίες είναι απαραίτητες για την ερμηνεία των συναισθημάτων, των σκέψεων και των επιθυμιών των άλλων.
Η σχιζοφρένεια είναι μια ψυχική διαταραχή που επηρεάζει περίπου 24 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Χαρακτηρίζεται από διαστρεβλωμένη αντίληψη της πραγματικότητας, ψευδαισθήσεις, παραληρητικές ιδέες και γνωστικές διαταραχές. Οι ασθενείς με σχιζοφρένεια συχνά αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην κοινωνική αλληλεπίδραση, την επικοινωνία και την ενσυναίσθηση, λόγω της μειωμένης νοητικοποίησης ή των ικανοτήτων της Θεωρίας του Νου.
Το VR-ToMIS στοχεύει στη βελτίωση αυτών των ικανοτήτων, βυθίζοντας τους ασθενείς σε καθημερινές καταστάσεις που απαιτούν την αλληλεπίδρασή τους με ένα avatar που ελέγχεται από έναν θεραπευτή. Ο θεραπευτής χρησιμοποιεί διάφορα γλωσσικά εργαλεία, όπως μεταφορές, ειρωνεία, χιούμορ και προτάσεις με διπλό νόημα, για να ελέγξει και να εκπαιδεύσει τις ικανότητες νοηματοδότησης των ασθενών. Οι ασθενείς χρησιμοποιούν επίσης μια νέα συσκευή εικονικής πραγματικότητας που ονομάζεται «ελεγκτής κροταφικού δίσκου», η οποία τους επιτρέπει να εκφράζουν συναισθήματα μετακινώντας ένα ποντίκι γύρω από ένα τρισδιάστατο πρόσωπο σε μια οθόνη.
Η VR θεραπεία αποτελείται από εννέα συνολικά συνεδρίες, καθεμία από τις οποίες διαρκεί 50 λεπτά. Η πρώτη συνεδρία είναι μια εισαγωγή στην τεχνολογία και τις έννοιες, ενώ οι επόμενες οκτώ συνεδρίες είναι παρεμβατικές συνεδρίες. Μετά από κάθε προσομοίωση VR, ο θεραπευτής και ο ασθενής συζητούν την κατάσταση και εντοπίζουν τυχόν ελλείμματα ή λάθη νοητικοποίησης. Στη συνέχεια, ο θεραπευτής προτείνει τροποποιημένες τεχνικές συμπεριφοράς τις οποίες ο ασθενής μπορεί να εξασκήσει ως εργασία για το σπίτι μεταξύ των συνεδριών.
Οι ερευνητές διεξήγαγαν μια πιλοτική μελέτη με 20 ασθενείς με σχιζοφρένεια οι οποίοι έλαβαν θεραπεία VR-ToMIS επιπλέον της συνήθους θεραπείας τους. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι ασθενείς βελτίωσαν σημαντικά τις δεξιότητες νοητικοποίησής τους μετά τη θεραπεία, σε σύγκριση με μια ομάδα ελέγχου που έλαβε μόνο τη συνήθη θεραπεία. Οι ασθενείς ανέφεραν επίσης θετικά σχόλια για την εμπειρία με την εικονική πραγματικότητα και τη σχέση τους με τον θεραπευτή.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι το VR-ToMIS είναι μια πολλά υποσχόμενη και καινοτόμος μέθοδος θεραπείας που μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς με σχιζοφρένεια να αποκατασταθούν και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους. Σκοπεύουν να διεξάγουν περαιτέρω μελέτες με μεγαλύτερα δείγματα και μεγαλύτερης διάρκειας παρακολούθηση για να επικυρώσουν τα ευρήματά τους και να διερευνήσουν τις επιδράσεις του VR-ToMIS σε άλλες πτυχές της σχιζοφρένειας, όπως τα συμπτώματα, τη λειτουργικότητα και την ευημερία. Ελπίζουν επίσης να καταστήσουν το VR-ToMIS πιο προσιτό όχι μόνο για τους ασθενείς αλλά και τους θεραπευτές, στο μέλλον. Φαίνεται πάντως ότι γίνονται προσπάθειες ώστε η τεχνολογία VR να βρει εφαρμογή και σε άλλους τομείς πέρα από το gaming.