Η Ευρωπαϊκή Ένωση εισέρχεται σε μια νέα εποχή ρύθμισης της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) με την εφαρμογή ενός πρωτοποριακού νομοθετικού πλαισίου. Το νέο σύστημα AI Act, που τέθηκε σε ισχύ την 1η Αυγούστου, εισάγει μια προσέγγιση βασισμένη στην αξιολόγηση κινδύνου για τις εφαρμογές ΤΝ.
Το πλαίσιο κατατάσσει τις εφαρμογές ΤΝ σε διάφορες κατηγορίες κινδύνου:
- Χαμηλού ή μηδενικού κινδύνου: Οι περισσότερες εφαρμογές ΤΝ εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία και δεν υπόκεινται σε ειδικές ρυθμίσεις.
- Υψηλού κινδύνου: Περιλαμβάνει εφαρμογές όπως βιομετρικά συστήματα, ιατρικό λογισμικό και συστήματα ΤΝ στην εκπαίδευση και την εργασία. Οι δημιουργοί τους πρέπει να τηρούν αυστηρές προδιαγραφές διαχείρισης κινδύνου και ποιότητας.
- Περιορισμένου κινδύνου: Καλύπτει τεχνολογίες όπως τα chatbots και τα εργαλεία δημιουργίας deepfake, οι οποίες υπόκεινται σε απαιτήσεις διαφάνειας.
- Απαγορευμένες χρήσεις: Ορισμένες εφαρμογές, όπως η χρήση βιομετρικών δεδομένων από την αστυνομία σε δημόσιους χώρους, απαγορεύονται πλήρως.
Η εφαρμογή του νόμου θα γίνει σταδιακά μέχρι τα μέσα του 2026, με την πρώτη προθεσμία για τις απαγορευμένες χρήσεις να λήγει σε έξι μήνες. Οι κυρώσεις για παραβιάσεις είναι κλιμακωτές, φτάνοντας έως το 7% του παγκόσμιου ετήσιου τζίρου για τις σοβαρότερες παραβάσεις.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα μοντέλα ΤΝ γενικού σκοπού (GPAI). Τα περισσότερα υπόκεινται σε ήπιες απαιτήσεις διαφάνειας, ενώ τα ισχυρότερα μοντέλα (που χρησιμοποιούν πάνω από 10^25 FLOP υπολογιστικής ισχύος) θα πρέπει να υποβληθούν σε αυστηρότερες αξιολογήσεις κινδύνου.
Η εφαρμογή του νόμου παρουσιάζει προκλήσεις, καθώς πολλές λεπτομέρειες παραμένουν υπό διαμόρφωση. Οι Κώδικες Εφαρμογής για τα GPAI αναμένεται να οριστικοποιηθούν τον Απρίλιο του 2025, ενώ τα ακριβή πρότυπα για τα συστήματα υψηλού κινδύνου βρίσκονται ακόμη υπό ανάπτυξη.
Εταιρείες όπως η OpenAI έχουν ήδη εκφράσει την πρόθεσή τους να συνεργαστούν στενά με τις ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές για την εφαρμογή του νέου πλαισίου.
Το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ για την ΤΝ, AI Act, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς τη διασφάλιση της ασφαλούς και ηθικής χρήσης της τεχνολογίας, θέτοντας παράλληλα προκλήσεις για τη βιομηχανία και τους ρυθμιστές. Καθώς εξελίσσεται η εφαρμογή του, αναμένεται να διαμορφώσει το μέλλον της Τεχνητής Νοημοσύνης στην Ευρώπη και πιθανώς να επηρεάσει παγκόσμιες πρακτικές.
